Zeugma's vormen een specifieke vorm van 'brachylogia', 'breviloquentia' of 'brevitas'. In feite gaat het namelijk altijd om weglating van een woord of woorden, die normaalgesproken wel door de lezer aangevuld kunnen worden. Probleem bij een zeugma is echter dat er verwarring kan ontstaan door het gebruik van één woord in twee verschillende betekenissen.
|
Hier zet men koffie en over de Zaan.
Toelichting: het woord 'zetten' is anders betrokken op 'koffie' (`koffie maken') dan op 'over' ('overzetten' betekent `van de een naar de andere kant brengen').
|
|
Zij droeg het hart hoog en bloemen in het haar. [Van Dale]
Nou vooruit, nog een toelichting: het werkwoord 'dragen' wordt bij 'hart' figuurlijk gebruikt en bij 'bloemen' letterlijk.
|
|
Wij nemen geen koffie, maar verliefd afscheid. [Kees van Kooten]
|
|
Hij had een mijter op en een stuk of acht neuten. [Toon Hermans in zijn 'Snieklaas'-sketch]
|
|
sluit het gordijn, en ook de wereld buiten [Doe Maar - Overspel (cd: Klaar)]
|
|
Voer eendjes, geen oorlog! (Nederlandse versie van: Make love, not war)
|
|
De dief nam het geld en de benen. [*]
|
|
Hij pakte een broodje en zijn biezen.
|
|
Hij zat om geld verlegen en met de handen in het haar. [*]
|
|
Het kind ijlde van de koorts en de moeder naar de dokter. [*]
|
|
Hij schoot twee keer in zijn been en in de lach. [*]
|
|
Ik lig op schema en op de bank. [rd]
|
|
hij heeft haar ten huwelijk gevraagd en lief [fpp]
|
|
Zij verstrikte mij niettemin
in Pette
n en in het nette. [*]
|
|
Jij neemt jouw boek en mij te grazen. [*]
|
|
We pakken de overwinning en de daarbijbehorende beker. [*]
|
|
Ik knap een uiltje en op. [*]
|
|
Doe mij een lol en een kop koffie [De Cock tegen Lowietje, in 'Baantjer']
|
|
Ze had niks meer te doen en een tuin. [lp]
|
|
De makelaar leidde ons eerst om het huis en daarna om de tuin.
|
|
Willem is projectleider en akkoord.
|
|
Haal nog snel even een kop koffie en een kam door je haar.
|
|
Een zeug zei tot haar big: ga
Nu maar eens naar je pa, ja!
Big zei: Ik hou niet op en
van melk. Ik wil niet stoppen.
Wat moet ik nou bij Papa,
Want jij bent toch de zeug, Ma
[Pieter van Diepen]
|
Zeugma: two different words linked to a verb or an adjective which is strictly appropriate to only one of them.
